Wijk Fatima vroeger en nu
Straten en gebouwen in de Fatimawijk, Weert.
De website toont een beperkte selectie van het boek.
Het boek (198 pag.) 'Fatima vroeger en nu - Gebouwen in de Fatimawijk, Weert' is helaas uitverkocht en zal waarschijnlijk niet meer bijgedrukt worden.
Met dank aan...
Wij danken de volgende sponsors voor hun
gewaardeerde bijdrage aan deze publicatie:
Roto Smeets GrafiService Eindhoven
Stichting Socuma, Nederweert
Foto's en tekst mogen niet gepubliceerd worden
(ook niet gedeeltelijk) dan met toestemming van
de Stichting Vrienden van de Fatimawijk.
Uw reacties en opmerkingen kunt u mailen naar: vriendenvandefatimawijk@gmail.com
© Stichting Vrienden van de Fatimawijk, november 2012
Colofon
Samenstelling
Jan van den Bosch
Christine en Pierre van Mierlo
Rick Panhuysen
Piet Strijbos
Piet Stultjens († 2010)
Boekindeling
Rick Panhuysen
Recente foto's
Jan van den Bosch
Jo Brunenberg
Archief foto's
Zie bronvermelding
Tekst
Jos Brouwer
Beeldbewerking en grafische vormgeving
Jo Brunenberg
Druk- en bindwerk
Roto Smeets GrafiServices, Eindhoven
Indeling van het fotoboek
Alle foto's zijn gerubriceerd per straat. De straatnamen zijn in alphabetische volgorde gezet. De jaartallen bij de straatnamen geven aan wanneer de naam aan de straat is toegekend.
Bijna alle straten uit de wijk komen aan bod. U 'wandeld' bij de foto's als het ware van voor naar achter door de straat. Daar waar mogelijk is er naar gestreefd om de huidige situatie vanuit
ongeveer hetzelfde standpunt te fotograferen als bij de historische opname. Af en toe wordt verwezen naar een andere straat waar een bijbehorende foto te vinden is. Achter in het boek is een hoofdstukje opgenomen:
'Over de wijk Fatima'.
Verder staat achterin het boek een plattegrond van de wijk, waarop alle straten te vinden zijn.
Voorwoord
De 'Stichting Vrienden van de Fatimawijk' in Weert houdt zich onder andere bezig met het onder de aandacht brengen van het erfgoed van deze wijk. Dat kan op allerlei manieren. Eén daarvan is het publiceren van een fotoboek. In deze wijk staat de bekende Fatimakerk, het meesterwerk van architect Pierre Weegels, met daarin het grote mozaïek en de prachtige glas-in-loodramen van de kunstenaar Hugo Brouwer. Er is echter nog veel meer moois te zien.
Voor u ligt het eerste fotoboek met als titel:
'Fatima vroeger en nu - Gebouwen in de Fatimawijk, Weert'. Er is voor dit onderwerp gekozen omdat het uiterlijk van de wijk in snel tempo verandert. Denk
aan de nieuwbouw in de Spoorstraat en de Nieuwstraat, het 'opschonen' van het oude industrieterrein, het geheel nieuwe kerkhofkwartier en het 'oprukkende' nieuwe gemeentehuis.
Voorwoord
Het boek hanteerd een bekend recept: oud en nieuw naast elkaar. Een foto van het straatbeeld of een gebouw uit vroeger tijden en - ernaast - de huidige toestand, een en ander voorzien van informatie. Er is uniek fotomateriaal bij.
Het is een kijkboek geworden waar iedereen van kan genieten: een feest van herkenning voor (oud-)bewoners van de wijk, maar ook andere belangstellenden kunnen er veel interessante zaken in vinden.
In de toekomst zijn meer publicaties voorzien, waaronder een fotoboek over de congregatie Paters van de Heilige Geest maar zeker ook een fotoboek over de bewoners van de Fatimawijk.
U blijft van ons horen!
Wij wensen u veel kijkplezier.
Coenraad Abelsstraat
Straatnaam uit 1922
Terug in de tijd: hout ophalen met een hondenkar. Op de achtergrond de buitenmolen. De foto is vóór 1900 gemaakt op het zandpad voor de molen.
Coenraad Abelsstraat
Straatnaam uit 1922
Foto uit 1909: De buitenmolen stond net buiten de bebouwing van de Coenraad Abelsstraat.
Deze molen werd na een storm in 1921 vernield en niet meer opgebouwd. Hij werd gebruikt voor het eikenschors voor de leerlooiers. De Looimolenstraat is naar deze molen vernoemd.
Coenraad Abelsstraat
Straatnaam uit 1922
Complete nieuwbouw als onderdeel van een groot renovatieproject van de oudste seriematige woningbouw op Fatima in 2010.
De nieuwe woningen hebben een lessenaardak gekregen.
Foto 2011.
Coenraad Abelsstraat
Seminariestudenten bij de paters poseren op de nog onverharde Coenraad Abelsstraat. Er staat slechts een vleugel van het gebouw.
Deze unieke foto laat zowel de buitenmolen (links) als de binnenmolen (rechts) zien. Let ook op de hoge toren van 'de lange Jan'.
Foto omstreeks 1910.
Coenraad Abelsstraat
Woningbouw uit de jaren 1980 op het vroegere terrein van de paters ('Patersveld') bij de ingang van de Harry Neijnensstraat. De achterkant van de kapel is het enige herkenningspunt uit het verleden.
Foto 2011.
Houtstraat
Straatnaam uit 1937
Alle arbeiders van Frencken lijm- en stijfselfabriek poseren voor de woning en de daarachter gelegen fabriek. De familie Frencken staat
op het plat dak van een aanbouw.
Foto 1910.
Houtstraat
Straatnaam uit 1937
De oorspronkelijke woning op de hoek Industriekade met daarachter de moderne fabrieksgebouwen. De woning ligt enigszins verdiept ten opzichte van de weg, omdat
vroeger het jaagpad op de dijk langs het kanaal lag.
Foto 2011.
Houtstraat
Strohulzenfabriek waar ommantelingen van grote flessen (50 en 100 liter) gemaakt werden. Op de voorgrond de vrachtwagen van de ernaast gelegen verzinkerij.
Foto uit de jaren 1950.
Houtstraat
De gebouwen van de vroegere strohulzenfabriek kregen daarna diverse andere functies en werden begin jaren 2000 afgebroken. Het terrein ligt sindsdien braak.
Foto 2012.
Fatimalaan
Straatnaam uit 1964
Hoek Looimolenstraat. Deze woningen zijn als het ware 'om de hoek gevouwen' en behoren nog bij het oudste deel van de Looimolenstraat.
Foto 1987.
Fatimalaan
Straatnaam uit 1964
Na de renovatie (2010-2011) is met name het bijzondere vlechtwerk van bakstenen in de gevels bewaard gebleven. Het interieur is
volledig op de schop gegaan en aangepast aan de eisen van de moderne tijd.
Foto 2011.
Franse Patersstraat
Straatnaam uit 1970
Vlak na de oorlog werden op Fatima noodwoningen geplaatst waaronder deze zes. Pas daarna werd links van deze woningen de noodkerk gebouwd.
Foto jaren 1950.
Franse Patersstraat
Straatnaam uit 1970
Veel later - de noodwoningen waren eind jaren 1950 al afgebroken - werden hier eengezinswoningen gebouwd. De straat
kreeg nu de naam zoals de Paters van de Heilige Geest in de volksmond genoemd werden; zij waren oorspronkelijk Franstalig.
Foto 2011.
Industriekade
Straatnaam uit 1948
De Industriekade in de richting van de stadsbrug, links het landbouwbelang met een bijzondere staalconstructie om graan uit de schepen te kunnen zuigen. Daarvoor
de vroegere Werthabrowerij met hoge mouttoren. Geheel rechts de Willem I straat.
Foto uit eind jaren 1950.
Industriekade
Straatnaam uit 1948
Links in aanbouw de nieuwe hoogbouw van het project Beekpoort. Uiterst links de hoogbouw van De Hameij aan het Bassin. Verder zijn de tennishal, de mouttoren en de oudere woningen zichtbaar.
Foto 2011.
Industriekade
Wertha bierbrouwerij in volle omvang in 1965. De brouwerij fuseerde al in 1934 met Oranjeboom maar er werd Werthabier gebrouwen tot de jaren 1960. Minal was een bekende naam voor een zoet bruin bier, speciaal aanbevolen voor zwangere vrouwen.
Industriekade
De mouttoren als karakteristiek element is bewaard gebleven. Andere gebouwen en naastgelegen terreinen zijn ingenomen door een tennishal.
Foto 2011.
Kanaalstraat
Straatnaam uit 1947
Garagebedrijf van de gebroeders Baetsen (later van Eyk) op de hoek Weerterbeekweg. Zij voerden een merkonafhankelijk onderhoudsbedrijf.
Aan de zijkant van de garage bouwden zij in de jaren zestig een tiental garageboxen bestemd voor de verhuur.
Foto 1987.
Kanaalstraat
Straatnaam uit 1947
Het gebouw is tegenwoordig in gebruik door begrafenisondernemer Strijbos en Jagarinec Las & Montage.
Foto 2011.
Kerkhoflaan
Straatnaam uit 1955
Inzegening van de nieuwe blokhut van de St. Rumoldus welpen en verkennersgroep in 1959. De blokhut was alleen zichtbaar vanuit de Kerkhoflaan en bereikbaar via de Penitentenstraat. Op de foto onder andere kapelaan de Wit. burgemeester van Grunsven en pastoor Ehlen.
Kerkhoflaan
Straatnaam uit 1955
Het straatje is nog steeds autovrij maar vooral rustig zoals dat hoort naast het kerkhof.
De bebouwing is geheel gesloopt en er is een compleet nieuwe wijk in aanbouw.
Zie ook Penitentenstraat en Sint Rumoldusstraat.
Foto 2011.
Looimolenstraat
Straatnaam uit 1947
Op de hoek met de Coenraad Abelsstraat de vroegere kruidenierswinkel van Scheepers ('de Kisser') in de jaren voor de oorlog. Deze winkel verhuisde later naar de overkant.
Foto jaren 1930.
Looimolenstraat
Straatnaam uit 1947
Het hoekpand in oude glorie hersteld. Bij de feestelijke heropening aan het einde van het renovatieproject werd een Mariabeeldje geplaatst in een nis in de gevel (links). Het beeldje werd ontworpen door een leerling van de basisschool.
Foto 2011.
Mariënhagelaan
Straatnaam uit 1947
In 1947-1948 werd begonnen met de bouw van twee blokken woningen naast de voormalige collegesportvelden. Een ontwerp van Pierre Weegels die veel op Fatima bouwde. Kenmerken zijn luifels boven de voordeur en betonnen omranding van de wc-raampjes.
Mariënhagelaan
Straatnaam uit 1947
Een vrijwel onveranderd beeld. Nog steeds aanwezig zijn de onderdoorgangen (bogen), waardoor via een doorsteek de Nieuwstraat kon worden bereikt.
Foto 2011.
Mariënhagelaan
De pastorie heeft als adres Mariënhagelaan 4. Bouwpastoor Ehlen woonde er en later ook gedurende langere tijd pastoor Strik.
Tussen pastorie en sacristie de vergaderruimte voor de kerkmeesters.
Foto: eind jaren 1950.
Mariënhagelaan
Het complex is in zestig jaar nauwelijks veranderd. Pastoor Strik liet een uitbouw met lift aan de sacristie bouwen. De gelovigen konden nu de
crypte rechtstreeks van buitenaf bereiken. De kerk hoefde hierdoor niet meer apart geopend en verwarmd te worden.
Foto: 2011.
Molenveldstraat
Straatnaam uit 1947
Een bloementapijt op de weg aangebracht voor de processie, hier op de hoek met de Wilhelminastraat. Alleen de priester met de monstrans onder
het baldakijn mocht er overheen lopen.
Foto jaren 1950.
Molenveldstraat
Straatnaam uit 1947
Aan deze straat staan zes zogenoemde 'Oostenrijkse woningen'. Dit zijn houten woningen die direct na de oorlog werden gebouwd.
Foto 2011.
Molenveldstraat
De schoorsteen behoorde bij het ketelhuis dat nodig was om water warm te stoken voor het reinigen van de varkens. Op de schoorsteen de tekst 'Limco'. Later werd de
slachterij overgenomen door Coveco.
Foto uit de jaren 1980.
Molenveldstraat
Een ander deel van de eerder genoemde wijk op de hoek van Slachterijstraat en Molenveldstraat. In het plantsoen bij het appartementencomplex Spoorzicht langs
de Parallelweg staat een beeld van een slager als herinnering aan de vroegere slachterij.
Foto 2012.
Nieuwstraat
Straatnaam uit 1922
De noodkerk ontworpen door architect Stultiens en gebouwd in 1948. Op de achtergrond rechts is nog een van de witte
noodwoningen zichtbaar. Zie ook Franse Patersstraat.
Foto jaren 1950.
Nieuwstraat
Straatnaam uit 1922
Na het gereedkomen van de nieuwe kerk kreeg de noodkerk vele andere bestemmingen. Nu is deze al jaren het onderkomen van de scoutinggroep
St. Rumoldus. Terug op het honk zou je kunnen zeggen. Zie ook Spoorstraat.
Foto 2012.
Nieuwstraat
Het midden van de Nieuwstraat. Deze woningen werden gebouwd in 1921-1922 door de bouwvereniging St. Martinus, evenals
de woningblokken in de Spoorstraat en de Looimolenstraat.
Foto jaren 1950.
Nieuwstraat
De woningen die er in 2010 voor in de plaats zijn gekomen; naar huidige maatstaven parkeren en voortuin voor de deur, maar
onmiskenbaar passend in het straatbeeld.
Foto 2012.
Parallelweg
Straatnaam uit 1922
Slachterij Gebroeders Meewis met de hoofdingang aan de Parallelweg. De laad- en losplaats bevond zich
aan de overkant van de straat, aan het spoor.
Foto 1935.
Parallelweg
Straatnaam uit 1922
Appartementencomplex Spoorzicht, gebouwd op een deel van het gebied waar voorheen een de slachrerij stond.
Eerst was daar slachterij Meewis, later Limco en daarna Coveco.
Foto 2012.
Penitentenstraat
Straatnaam uit 1937
De vroegere kantoren van de Vaessen Weegwerktuigen op de hoek Penitentenstraat I Sint Rumoldusstraat.
Foto van voor de oorlog.
Penitentenstraat
Straatnaam uit 1937
Dezelfde plek nu:
Imposante hoogbouw tegen het hoogste deel van het kantoor van Vaessen aangebouwd.
Foto 2012.
Sint Rumoldusstraat
Straatnaam uit 1937
'Weegwerktuigenfobriek Weert' staat er op de gevel. Dit was vroeger de zogenoemde basculefabriek van Vaessen. Het fabriekscomplex lag achter het kantoor en woonhuis. De foto is van vóór de oorlog, want de mouttoren bij de brouwerij op de achtergrond is nog niet gebouwd.
Sint Rumoldusstraat
Straatnaam uit 1937
Nieuwbouw ingepast naast de bestaande bouw. Zie ook de foto's op de omslag van het boek.
Foto 2011.
Spoorstraat
Straatnaam uit 1922
De oude bebouwing vanuit hoek Coenraad Abelsstraat, De bewoners hebben zelf voortuintjes in het trottoir aangelegd. Let
op de televisiemast op elke woning. Deze woningen behoren tot de oudste woningenblokken van Weert, gebouwd begin jaren 1920.
Foto 1987.
Spoorstraat
Straatnaam uit 1922
De oude woningen waren te slecht om te renoveren, daarom zijn ze gesloopt. Projectarchitect Wauben ontwierp frisse moderne
woningen met een heel ander uiterljjk maar met respect voor de omgeving.
Foto 2012.
Straevenweg
Straatnaam uit 1960
Ten behoeve van de uitbreiding van het industrieterrein op Fatima werd er een nieuwe industrieweg aangelegd: breed
en overzichtelijk. zelfs voetpaden ontbreken niet. Rechts de ingang van het kantoor van de vroegere Platinal-fabriek.
Foto jaren 1960.
Straevenweg
Straatnaam uit 1960
Kleine bomen worden groot: dan ziet het er heel anders uit. Een recente foto genomen vanuit het tunneltje, de onderdoorgang met het spoor.
Foto 2011.
Wilhelminastraat
Straatnaam uit 1922
De ingangspoort en achtergelegen laan naar het sportpark van het Bisschoppelijk College. Later werd hierop het zogeheten kerkeiland
met de Fatimakerk en de jongensschool gerealiseerd. Links nog net zichtbaar het dak van zagerij Stribos, voorheen 'Doris Balt'.
Foto eind jaren 1930.
Wilhelminastraat
Straatnaam uit 1922
Een deel van de daar gebouwde woningen naast de bestaande bebouwing. Een klein verbindingspaadje met de Regulierenstraat bleef bestaan.
Foto 2012.
Wilhelminastraat
De vroegere zagerij en timmerfabriek Stribos bijgenaamd 'de Plak'. Hier werden kozijnen en dergelijke voor de woningbouw geproduceerd.
Foto 1987.
Wilhelminastraat
Na afbraak van de zagerij werd het hele terrein inclusief naastgelegen lang braakliggend veldje ingenomen door woningbouw met een typische jaren 1980-stijl.
Foto 2012.
Willem I straat
Straatnaam uit 1947
Kruispunt met Coenraad Abelsstraat geplaveid met kasseien. In de verte de Odamolen aan de overzijde van het kanaal.
De Willem I straat liep door naar Vrakker en verder toen het kanaal nog niet gegraven was en behoort dus tot een van
de oudste straten van Fatima.
Foto ca. 1960.
Willem I straat
Straatnaam uit 1947
De straat is 'gemoderniseerd', dat wil zeggen: de boerderijen zijn afgebroken en er zijn woningen
voor in de plaats gekomen. Ook de televisiemasten zijn verdwenen.
Foto 2011.
Willem I straat
Op de hoek Penitentenstraat een groep verzamelde bewoners voor de 'aafhânk' van de uitspanning bij de woning van de kinderen Ramaekers. Hieronder was de ingang naar het cafe.
Ernaast lag de boogschutterij St. Rumoldus.
Foto van voor de oorlog.
Willem I straat
Deze woning paste niet in de rooilijn van de Willem I straat, omdat ze was gebouwd aan de straat waar de oude Weerterbeek richting stadswal liep.
Foto 2011.
Over de wijk Fatima
Dit stadsdeel van Weert ligt ten westen van het centrum tussen de Zuid-Willemsvaart en het spoor. Van oudsher lagen langs dit kanaal en het spoor enkele fabriekscomplexen uit het begin van de 20e eeuw.
Al in de twintiger jaren van de vorige eeuw werden in het oorspronkelijk open veld - het Molenveld - seriematig woningen voor de sociale sector gebouwd. In de wederopbouwperiode na de oorlog werd het aantal woningen in dit stadsdeel sterk uitgebreid. Dat gebeurde deels volgens de tuindorpgedachte waarbij royale woningen zowel een voor- als achtertuin kregen. Vandaar dat Fatima ook wel tuindorp genoemd werd.
Er was grote behoefte aan woningen met name voor arbeiders maar ook beambten die werkzaam waren bij drukkerij Smeets, de slachterij en conservenfabriek Limco, de lucifersfabriek en de meelfabriek. Allemaal Industrieën gevestigd in de wijk. In de jaren zestig werd een nog groter deel van Fatima als industriegebied aangewezen. Hierdoor stagneerde de groei naar een volwaardige woonwijk zoals elders in Weert wél gebeurde. Na de afbraak van 'de Limco' en het sluiten van het klein seminarie van de Paters van de Heilige Geest kon op deze plaatsen in de jaren tachtig weer woningbouw gerealiseerd worden.
Renovatie en sanering hebben in de recente jaren geleid tot nieuwbouw van met name appartementencomplexen die de wijk een nieuw en modern aanzien gegeven hebben.
De naam Fatima is de verkorte naam van de oude wijkparochie die toegewijd was aan Onze-Lieve-Vrouw van Fatima.
In dit plaatsje in Portugal verscheen Maria in 1917 aan drie herderskinderen.
Midden in de wijk Fatima staat een kerkgebouw en een basisschool. Daar vlakbij staat het buurthuis dat gehuisvest is in de verbouwde meisjesschool.
De kerk, die inmiddels gesloten is, werd ontworpen door de Weerter architect Pierre Weegels en werd in 1955 in gebruik genomen. Veel woningen en gebouwen in de wijk Fatima zijn van zijn hand. In de kerk bevinden zich enkele belangrijke kunstwerken waaronder het grote mozaïek van de kunstenaar Hugo Brouwer. De kerk staat op de gemeentelijke monumentenlijst en een deel van de wijk is beschermd stadsgezicht.
Landkaart Wijk Fatima
Bronvermelding foto's
De in dit boek gebruikte foto's zijn afkomstig van de volgende particulieren en instellingen:
- Jan van den Bosch
- Gemeentearchief Weert
- Archief 'Stichting Vrienden van de Fatimawijk'
- Wilma museum (H. van den Heurik)
- Aviodrome Luchtfotografie, Lelystad
- Jo Brunenberg
- Nederlands Fotomuseum
- H. Linskens
- Verkuylen
- Berkesteijn
- V. Caris
- H. Lamberigts